2 mei: Bevrijding van de Fransen


Tegen het einde van de 18de eeuw en het begin van de 19de was het Spaanse koninkrijk flink verzwakt. Na de Franse revolutie en de opkomst van Napoleon Bonaparte was deze laatste al enkele keren met zijn troepen Spanje binnengevallen, zonder dat daar veel weerstand tegen werd geboden. Totdat Napoleon in 1807 besloot dat Spanje een goede satellietstaat van Frankrijk zou kunnen zijn.

Op 9 februari 1808 staken de troepen van Napoleon de grens bij Catalonië over, waarna hij zijn broer Jozef Bonaparte op de Spaanse troon zette. De bedoeling was een blok te vormen tegen Portugal, dat een bondgenootschap had gesloten met de grote vijand Groot-Brittanië, en dit land vanuit Spanje aan te vallen en onder Franse invloed te brengen.

Nadat op 2 mei 1808 Andrès Torrejón (1736-1812), de burgemeester van Móstoles, daartoe de zg. 'Bando de Independencia', een officiële oproep tot verzet, uitgevaardigd had en hij daarom werd gearresteerd, kwam het volk in opstand tegen de Fransen. En zo begon de zg. 'Guerra de la Independencia Española', oftewel de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog (1808-1814) tussen Spanje, Portugal en Groot-Brittanië aan de ene kant en Frankrijk aan de andere. Daarom wordt 2 mei beschouwd als het begin van de bevrijding van Spanje van de Fransen en nog altijd in Madrid gevierd als een belangrijke feestdag.

De Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog was overigens de eerste guerrillaoorlog van de geschiedenis. Tevens zette het, vanwege dat Spanje op dat moment wel andere zaken aan het hoofd had, het proces van onafhankelijkheid van de Latijns-Amerikaanse landen in gang. Het duurde tot 1814 totdat Napoleon eindelijk tijdens de slag bij Leipzig werd verslagen, waarna hij naar het Italiaanse eiland Elba werd verbannen.

Op de dag van de oproep van Andrés Torrejón waren er diverse fusillades. Ook de burgemeester van Móstoles zelf werd ter dood veroordeeld maar kwam er uiteindelijk met een borgtocht van 30.000 realen vanaf nadat hij een verklaring had getekend dat 'se la hizo firmar un hombre no conocido, que se apareció con tropa en Mostoles la tarde del 2 de mayo' (... hij werd gedwongen -de oproep- te tekenen door een onbekende man die met zijn troepen op kwam dagen in de middag van 2 mei). In de gemeente Móstoles, een dorp ten zuiden van Madrid, wordt dit feest tegenwoordig o.a. gevierd met een grote markt, de zg. 'Mercado Goyesco' met zeker 120 ambachten.

Foto boven: 'De fusillades van 2 mei', door Francisco de Goya (1746-1828)